Edebiyat dünyası, usta kalem Hasan Özkılıç’ı kaybetti. “Zahit”, “Şima” ve “Şerul’da Beklemek” gibi eserleriyle okurların kalbinde yer edinen ödüllü yazarın cenazesi, 6 Mayıs 2025’te İzmir Kaynaklar Yeni Buca Mezarlığı’nda öğle namazını müteakiben toprağa verilecek.
Özkılıç’ın vefatını kızı Öykü Özkılıç Facebook hesabından duyururken, yazarı olduğu Everest Yayınları ise X hesabından şu paylaşımı yaptı.
“Edebiyatımızın kıymetli kalemlerinden, değerli yazarımız Hasan Özkılıç’ın hayatını kaybettiğini derin bir üzüntüyle öğrenmiş bulunuyoruz. Edebiyatımızın yakın döneminin en özgün seslerinden biri olan Özkılıç, yıllar boyunca yazdıklarıyla edebiyatımıza değerli katkılarda bulundu; Everest Yayınları olarak, onun kitaplarını yayımlamaktan ve yazarlık serüvenine tanıklık etmiş olmaktan onur duyduk.
HASAN ÖZKILIÇ kimdir?
ArtıTV’de yayınlanan Söyleşisi, Şima | Yazar Hasan Özkılıç | Nazım Alpman ile Gün Başlıyor Programı
Toplumun sessiz kalan yüzlerini, kıyıda köşede kalmış hayatları öykülerine taşıyan usta yazar Hasan Özkılıç, 74 yaşında hayatını kaybetti. Kuş Boranı’ndan Zahit’e uzanan öykü yolculuğunda Türkiye edebiyatına güçlü bir iz bırakan Özkılıç, yazarlığı boyunca hem ödüllerle onurlandırıldı hem de okurla kurduğu sıcak ilişkiyle tanındı.
Iğdır’dan Ege’ye, hayatın içinden bir kalem
1951 yılında Iğdır’da doğan Hasan Özkılıç, çocukluk yıllarını çok dilli ve çok kültürlü bir çevrede geçirdi. Bu deneyim, öykülerinin temasal zenginliğinin temelini oluşturdu. Ailesiyle birlikte 1968’de Manisa’nın Turgutlu ilçesine göç etti. 1973’te Turgutlu Lisesi’ni, 1980’de Ege Üniversitesi İşletme Fakültesi’ni bitirdi.
İlk öyküsü Anamın Umudu, 1974’te Demokrat İzmir gazetesinde yayımlandı. 1990’ların ortalarında yeniden yazmaya yönelen Özkılıç’ın eserleri; Adam Öykü, Evrensel Kültür, İnsancıl, Agora, Papirüs gibi dergilerde yayımlandı.
Edebiyatıyla sessizlere ses oldu
Hasan Özkılıç’ın öyküleri; göç, yoksulluk, kültürel çeşitlilik, işçilik, doğa-insan ilişkisi ve aidiyet gibi temaları içeriyordu. Kahramanları çoğu zaman toplumun kenarına itilmiş, görünmeyen insanlardı.
Kitapları ve temaları
Hasan Özkılıç’ın öyküleri; göç, yoksulluk, kültürel çeşitlilik, emek, doğa-insan ilişkisi, aidiyet ve hafıza gibi temalar etrafında şekillendi. Yazın dili yalın ama derindi. Kahramanları çoğu zaman toplumun kenarına itilmiş, görünmeyen insanlardı.
Bazı önemli eserleri:
- Kuş Boranı (1998): Göçmenlik ve kırsal hayatın acımasız gerçekleri üzerine kurulu bu öykü kitabı, yazarın edebiyata dönüşünü simgeler.
- Şerul’da Beklemek (2002): Doğayla iç içe geçmiş insan hikâyeleriyle, sessizlik ve bekleyişin metaforunu öne çıkarır.
- Orada Yollarda (2005): Yollar ve yolculuklar üzerinden aidiyet, kaybolmuşluk ve arayış temalarını işler.
- Gönlümün Şirazesi Bozuldu (2007): Aile içi ilişkiler, toplumsal baskılar ve bireyin iç dünyası bu kitabın merkezindedir. Özkılıç bu kitapla 2007 Haldun Taner Öykü Ödülü’nü kazandı.
- Zahit (2013): Yazarın en bilinen romanı. Taşra hayatı, muhafazakâr baskılar ve içsel başkaldırıyla örülü bu eser, 2013 Orhan Kemal Roman Armağanı’na değer görüldü.
Sinema ve yayıncılık
Özkılıç’ın öyküleri sinemaya da uyarlandı. 2008’de Erden Kıral, Kuş Boranı ve Orada Yollarda öykülerinden yola çıkarak “Vicdan” filmini çekti. Aynı yıl Özcan Alper, Adı Kargalarda Saklı öyküsünden ilhamla “Moto Guzzi” adlı kısa filmi yaptı.
Zahit, 2014’te yönetmen Erden Kıral tarafından Gece ismiyle beyaz perdeye uyarlandı, başrolleri Nurgül Yeşilçay ve Mert Fırat paylaştı.
Türkiye’nin yakın geçmişini zorunlu göçle köyden şehre gelen, şehirde tutunamayan bir ailenin; Süsen’in, Nahit’in, Gülcan’ın ve Zahit’in ağzından anlatan bu roman; acı çekerek, ağlayarak, kahkahalar atarak, sevişerek, kavga ederek, umutlanarak, zevk alarak, her halin içinde “Hayat!” diye bağırarak yaşamaya davet ediyor bizi. 2000-2005 yılları arasında çıkan İzmir merkezli Agora dergisinin yayın yönetmenliğini üstlendi. Alternatif edebiyat çevrelerinde önemli bir rol üstlenen dergi, genç kalemlerin yetişmesinde etkili oldu.
“Anlatmak, bir vicdan meselesidir”
Hasan Özkılıç’a göre edebiyat, sadece sanat değil aynı zamanda bir vicdan alanıydı. Onun yazarlığında coğrafya, kültür ve sınıf çatışmaları iç içeydi. Sesi duyulmayan insanların sesi olmayı seçti. Doğa tasvirleri, Kürt-Ermeni-Türk kültürel birlikteliği, taşranın içe dönük sıkışmışlığı ve göçmenlik temalarıyla eserleri hem bireysel hem toplumsal belleğe dokundu.Yazarlığını yalnızca bir edebi uğraş değil, bir sorumluluk olarak gördü.
“Görmezden gelinen bir çocuğun ağlaması bile öykü olabilir,” derdi bir söyleşisinde. O çocukları anlattı, o sokakları gezdi, o sessizlikleri yazıya dönüştürdü.
Ardında ne bıraktı?
Hasan Özkılıç, edebiyatseverlerin gönlünde yalnızca bir yazar değil, duyarlı bir anlatıcı olarak da yer etti. Kitaplarıyla yeni kuşaklara ilham vermeye, toplumun unutulmuş yüzlerini anlatmaya devam edecek.
Yazarın cenazesi, 6 Mayıs 2025 Salı günü, İzmir Kaynaklar Yeni Buca Mezarlığı’nda öğle namazını müteakiben toprağa verilecek.
Hasan Özkılıç, ardında bıraktığı eserleri ve edebiyata katkılarıyla daima hatırlanacak. Çağdaş Tuzla Gazetesi olarak, ailesine, sevenlerine, ve Türk Edebiyatına baş sağlığı diliyoruz.
İzlemek için tıklayın!
HASAN ÖZKILIÇ – ŞİMA / ZAHİT kitapları ve edebiyat üzerine 11 KASIM 2023 Söleşisi, Zorba Kültür Evi, Konak/İzmir
