York, İngiltere – İngiltere’nin kuzeyinde, Ortaçağ’ın en büyük hastanelerinden biri olduğuna inanılan bir yapının kalıntıları, York’taki rutin bir yol onarımı sırasında tesadüfen gün yüzüne çıkarıldı. Bu şaşırtıcı keşif, bölgenin zengin tarihine ışık tutuyor.
York’taki Theatre Royal’ın önündeki yolun onarım çalışmaları, yüzeyin altında 12. ve 13. yüzyıllara ait olduğu düşünülen hastane kalıntılarının bulunmasıyla geçtiğimiz haftalarda durduruldu. St. Leonard’s Place’teki araştırma çalışmalarına çağrılan arkeoloji ekipleri, kalıntıların eski St. Leonard’s Hastanesi’ne ait olduğunu belirledi.
St. Leonard’s Hastanesi’nin Köklü Geçmişi
St. Leonard’s Hastanesi, Kral Aethelstan tarafından yaptırılan ve MS 1100 civarında bir yangında ağır hasar gören eski St. Peters Hastanesi’nin yerine inşa edilmişti. Bugünkü York’un Museum Gardens’ından Theatre Royal’a kadar uzanan bu devasa hastane, sadece hastalara bakmakla kalmıyor, aynı zamanda yaşlılara, mahkumlara ve yoksullara da hizmet veriyordu. Hatta York Kalesi’ndeki mahkumlara bile yemek sağlıyordu.
Ancak, Reformasyon döneminde büyük ölçüde tahrip edilen hastane, VIII. Henry döneminden 1740’a kadar York’ta bir hastane bulunmamasına neden oldu.
“Heyecan Verici Arkeolojik Kalıntılar”
Kalıntılar, 18. yüzyıldan kalma Theatre Royal’ın dışında açılan bir boşlukta bulundu. Ulaştırma Komisyonu Yetkili Üyesi Kate Ravilious, keşifle ilgili olarak şunları söyledi: “York gibi güzel ve tarihi bir şehirde yaşamanın sonuçlarından biri, böyle bir şey yaşandığında, bir çukur açıldığında, genellikle incelenmesi gereken heyecan verici arkeolojik kalıntılar bulunması. Burada da tam olarak böyle bir durum yaşandı.”
York Belediye Meclisi’nin Eski Anıtlar Müdürü Liam Dennis ise, “Şehir merkezinde yapılan her çalışmada olduğu gibi, burası da arkeolojik açıdan önem taşıyan bir alan olduğu için arkeologlar bulduğumuz tüm kalıntıları kaydedip korumak için hazır bekliyor. Burada, Kuzey’in en büyük manastır hastanesinin kalıntılarını bulduğumuzu düşünüyoruz” dedi.
Dennis, 12. veya 13. yüzyılda bu bölgede olunsaydı, kalıntıların sonuncusunun görülebildiği Museum Gardens’tan Theatre Royal’ın arkasına kadar uzanan alanın kenarında olunacağını belirtti. Ayrıca, George dönemi sakinlerinin yeni bulvarlarının temeli olarak kullandıkları yıkılmış binaların kalıntılarını bulduklarını düşündüklerini ekledi. Bu bulvarın, kentin dış mahallelerini şehir merkezine bağlayan şık bir yol olduğu biliniyor.
Reformasyon’dan sonra bu bölge Royal Mint (Birleşik Krallık bozuk paralarının resmi üreticisi) olarak kullanılmış, 1800’lerde ise konutlar, avlular ve ahırlar bulunuyordu. Daha sonra 1836’da yeni George dönemi sokak manzarasına yer açmak için yıkılarak üzerine yeni bir yol inşa edilmiş ve o dönemin en moda bölgelerinden biri haline gelmişti.
Bu tarihi keşif, York’un zengin geçmişine dair yeni bilgiler sunarken, Ortaçağ’daki sağlık hizmetleri ve sosyal yaşam hakkında da önemli ipuçları veriyor. Arkeolojik çalışmaların devam etmesiyle birlikte, St. Leonard’s Hastanesi’nin sırlarının daha da aydınlatılması bekleniyor.
